جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

چکیده ندارد.

روایت طینت دارای شبهات بسیاری می باشد که از سوی افراد مختلف در این حوزه وارد شده است. این پایان نامهدر صدد آن است که ابعاد مختلف این موضوع را مشخص نموده و به برخی از شبهات در این باب پاسخ دهد.

با مراجعه به قرآن کریم و سیره معصومین(ع) به خوبی دانسته می شود که دین و سیاست در منطق دین مبین اسلام مقولاتی تفکیک ناپذیر می باشند. بر همین اساس پیامبر اسلام (ص) از همان آغاز دعوت خویش به عینیّت دین و سیاست تأکید ورزید و این رویکرد هنگام هجرت به مدینه و تشکیل حکومت اسلامی به روشنی به منصه ظهور رسید. حضرت زینب(س) نیز که پرورش یافته دامان نبوت و ولایت بود به خوبی به این حقیقت آگاه شد و عملی ساختن آن را در سراسر حیات خویش وجهه همت خویش ساخت. همراهی با سیره عبادی- سیاسی مادر و پدر و برادر خویش و شاهد بودن بر مصیبت آنان در جریان تحقق اسلام سیاسی و شکیبایی بر آن، از نمونه های برجسته سیره سیاسی حضرت زینب(س) پیش از واقعه عاشورا است. در حوادث عاشورا این همراهی دیانت و سیاست در سیره حضرت زینب(س) رنگ و بوی دیگری به خود می گیرد. صبر بر مصائب عزیزان در طول حادثه عاشورا، نیز وظیفه خطیر رساندن پیام نهضت عاشورا و عقیم نماندن قیام امام حسین(ع) از وجوه برجسته زندگی سیاسی حضرت زینب(س) می باشد. پس از شهادت امام حسین (ع) سرپرستی و مدیریت کاروان اهل بیت(ع) و حمایت از آنها به عهده ایشان بود. بدون تردید یکی از مهم ترین شاخصه های سیاسی سیره حضرت زینب(س) ولایتمداری است. ترک خانواده و همراهی با امام زمان خویش و جلای وطن کردن، نیز حمایت و محافظت از امام سجاد(ع) در سایه همین ولایتمداری متبلور می شود.

چکیدهبخش عمده‌ای از معارفنورانی اسلام به وسیله ادعیه و مناجات‌های مأثوره از ائمه اهل بیت? به‌دست ما رسیده است. از جمله این مناجات‌ها، مناجات الراجین از مناجات خمس عشر است که از نظر مضمون بسیار عالی و حاوی مطالب بلند عرفانی است. در این مناجات امام سجاد? انسان را به امیدوار بودن به خداوند و نهی از یأس و ناامیدی از درگاه الهی دعوت می‌کند و نحوه صحیح اظهار نیاز و بندگی به حق‌تعالی را راهنمایی می‌کند. در راستای بررسی محتوای این مناجات مباحثی همچون عوامل موثر در امیدواری به خداوند، عمده‌ترین اوصاف امیدواران و نتایج امیدواری به خداوند و راه‌های رسیدن به جایگاه قرب الهی، مورد تحقیق قرار گرفته است. از بررسی و مطابقت مضامین و محتوای این مناجات با آیات و روایات چنین به دست می‌آید که «رجاء» عاملی است که به زندگی و تمام امور تحرک می‌بخشد. در سایه ایمان و امید و باور به فضل الهی است که انسان می‌تواند به جایگاه قرب الهی برسد و در زمره امیدواران واقعی قرار گیرد. برای رسیدن به مقام قرب و رجاء الهی لازم است به‌طور مستمر به تقویت ایمان، تقوا، توکل، ذکر و توجه مداوم به خداوند، اخلاص و تسلیم محض و رضایت به قضا و قدر الهی پرداخت. واژگان کلیدی: رجاء، احسان، اخلاص، طمأنینه، یقین

چکیده: بررسی زندگی، افکار و شخصیّت بزرگان یک انقلاب، ابعاد ناگفته از اسرار پیروزی آن انقلاب را، در معرض توجّه مخاطبان قرار خواهد داد. شخصیّتهای بزرگی چون شهیدان دانشمند، دکتر باهنر، بهشتی، مطهّری، مفتّح، چمران و شهیدآوینی که با مبارزات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی خود، نقشهای کلیدی پیروزی انقلاب و جنگ را بر عهده داشتند. آنان که از محضر بزرگانی چون امام راحل، علّام? طباطبایی، آیت الله حائری شیرازی وآیت الله بروجردی درس معرفت آموخته بودند، حرکت های انقلابی و اوضاع فرهنگی کشور را به سرمنزل مقصود رساندند؛ و در این راه پر افتخار لباس شهادت پوشیدند. موضوعی که در این پژوهش به آن پرداخته شده است، بررسی زندگی؛ آثار علمی، ادبی، دینی و تأثیر بی بدیل آنها در پیروزی انقلاب ،و همچنین؛ نقششان در روشنگری اذهان و پایه ریزی بنیانهای اعتقادی و فرهنگی جامعه ،پس از دوران سیاه طاغوتی است. اهمیّت این کار، طبق فرمایش مقام معظّم رهبری که در جمع دانشگاهیان فرمودند « نخبگان انقلاب و جنگ باید بیش از پیش به جوانان معرّفی شوند » روشن است. چرا که این افراد، ایدئولوژی انقلاب را طرّاحی و پایه های فکری و فرهنگی آن را پایه گذاری کردند. شیو? کار در این پژوهش به روش کتابخانه ای بوده است. تقریباً تمامی کتبی که دربار? زندگی این شهیدان نوشته شده بود؛ مورد مطالعه قرار گرفت و فیش برداری شد، سپس برش های مهمّی از زندگی آنها که شاملفعّالیّتهای فرهنگی، زندگی نامه، شهادت نامه و آثار قلمی بود، معرّفی گردید.

بحث جبر اختیار در واقع یکی از اساسی ترین عمیق ترین و عمومی ترین مسایل علمی و فکری بشر است که از زمانهایی بسیار کهن آغاز یافته و در میان عموم مردم از عوام الناس تا نوابغ جهان به نحوی مطرح بوده است و در این زمینه همه مایل بوده اند که بدانند که ارتباط اعمال و رفتار اختیاری شان با مبدء هستی بخش جهان به چه شکلی می باشد. تاریخ اندیشه ای بشری در پاسخ به این پرسش اساسی شاهد سه موضع عمده و بسیار متفاوت بوده است گروهی به مسلک جبر گراییده و هرگونه آزادی و اختیار و اراده را از انسان انکار نموده اند و می گویند انسان در زندگی محکوم سرنوشت جبری می باشد این نظریه در یک تقسیم کلی به شاخه های جزیی تری مانند جبر الهی جبر فلسفی جبر مادی انقسام می یابند و بعد هرکدام از این ها دارای زیر مجموعه نیز می باشند در مقابل این گروه جماعت دیگری هر گونه جبر و موانع اختیار و آزادی انسان را از نواحی طبیعی و ماوراء طبیعی نفی نموده اند و می گویند که انسان دارای اختیار کامل و آزادی مطلق و بی قید و بند می باشد و کلیه امور اختیاری به خود انسان واگذار گردیده است. در میان این جبرگرایی افراطی و اختیارگرائی مطلق العنانی گروه سومی تلاش کرده اند که نظریه جامعه معقول و خردپسندی از آزادی و اختیار آدمی ارائه دهند این دیدگاه انسان را نه مانند نظریه جبرگرایان مساوی با جمادات و نباتات می داند و نه چنان قدرت و ربوبیتی به انسان می بخشند که سر از ثنویت و محدود شدن قدرت مطلقه خداوند در آورند.

عید قربان و روز جمعه، از اعیاد مبارک و بزرگ مسلمانان و دو روز ممتاز و سرشار از عنایات و بهره‌گیری از الطاف الهی می‌باشد که به واسطه ذبح نفس امّاره و حبّ رسول خدا? و اهل بیت عصمت و طهارت? و متابعت از سیره و سنت این بزرگواران از برکات و فضایل این دو روز م÷ی‌توان بهره برد. مطابق مضمون دعای مذکور، اطاعت از قرآن کریم و به کار بستن دستورات هدایت‌بخش آن، در سایه توجه به حمد الهی، ذکر اسمای حسنا، طلب خیر و عافیت و توفیق در طاعات، امید به عفو و صله و کسب رزق معنوی حاصل می‌گردد؛ و این همه جز در سایه توجه به مقام و جایگاه والای معصومین و شئونات ایشان نظیر معرفت ذوات مقدسه معصومین?، معرفت و تبعیت از شاخصه‌های خلفاء الله، امناء الله و اصفیاء اللهی در خصوص ایشان، معرفت در جهت اثبات و احقاق حق ایشان (با محوریت تولّی و تبرّی)، به کمال حصول نمی‌رسد.واژگان کلیدی: عیدالاضحی، یوم الجمعه، برکت، عفو و صله الهی، حقانیت معصومین

در این پژوهش سعی بر آن بوده است که با اجتناب از ورود در مسایل کلامی و با نگاه تقریب بین مذاهب اسلامی، تاریخی شفاف از عملکرد اجتماعی و نه فردی خلفای بعد از پیامبر اکرم?در حوزه مسایل اجرایی حکومتی از متون اولیه و قدیم تاریخی استخراج و ارایه گردد.با وجود دلیل عقلی قطعی، مبنی بر ضرورت حکومت، نیازی به تعبد نیست. از این‌رو، آن‌چه از کتاب و سنت ذکر می‌شود در حقیقت بیانات ارشادی است که موید دلیل عقلی قطعی است. در اندیش? اسلامی، رهبری دینی و دنیوی، از یکدیگر تفکیک ناپذیرند و امام، شخصیتی است که این رهبریِ فراگیر و دو جانبه را به عهده دارد. بر این اساس، حاکم اسلامی ـ که امور دین و دنیای مردم را سامان می‌بخشد ـ باید دارای جامعیت بوده و ویژگی‌های متناسب هم با رهبری دینی و هم رهبری دنیوی را دارا باشد. به نظر می‌رسد با توجه به سیاست‌گذاری هر کدام از این حکومت‌ها، جایگاه مسایل مختلف اجتماعی نیز در نزد آنان متفاوت بوده است. امام علی? ، گرچه مُلک‌داری را چیزی جز سیاست ندانسته و حُسن سیاست را موجب دوام حکومت می‌دانند اما معتقدند که ملاک در سیاست، عدالت در تمامی ابعاد حکومت بوده و سیاست نفس، بهترین سیاست‌هاست. ایشان? اگرچه تقوای الاهی را معیار تفاوت افراد در نزد خداوند متعال بیان می‌کنند اما هرگز آن را موجب امتیازات مادی نمی‌دانند. هیچ‌گونه تفاوتی میان سیره و روش پیامبر? با سیره و روش علی? موجود نمی‌باشد. امیرالمومنین علی? به نصوص دینی عمل کرده و هرگز به اجتهاد و قیاس رفتار نمی‌کردند بلکه امور دنیایی را با امور دینی منطبق و همگان را یکسان می‏دانستند، هیچ‏کس را بر نمی‏کشیدند و از مقامش نمی‏کاستند مگر طبق نص کتاب. در بخش اول این پژوهش به کلیات و بررسی مفاهیم پرداخته شده است. بخش دوم، شامل سیره حکومتی امام علی?در حوزه مسایل اجتماعی در زمینه‌های عدالت در تمامی ابعاد آن، آزادی و امنیت می‌باشد. در بخش سوم به سیره حکومتی خلفای پیش از آن حضرت? پرداخته شده و در بخش چهارم نیز تفاوت‌های سیره حکومتی امام علی? و خلفای پیشین در همین حوزه و پیامدهای آن بیان شده است.

چکیدهشیخ‌الرئیس به بقای نفس انسانی پس از رهایی از بدن مادی معتقد است و بر این اساس معاد روحانی نفس را اثبات می‌کند؛ اما معاد جسمانی را ازآن‌جهت می‌پذیرد که شرع مقدس از آن خبر داده است. آنچه در تحقیقات فلسفی و دینی مخالفان و موافقان فلسفه مورد توجه جدی واقع شده است اثبات‌پذیری معاد جسمانی از منظر فلسفی است لکن این مطلب که قول به بقاء روحانی نفس و به تبع معاد روحانی آن با مبانی فلسفی شیخ در حوزه‌ی مباحث نفس شناسی وی سازگار است یا خیر، مغفول واقع شده است. از نظر شیخ، نفس انسان قبل از تعلق به بدن همانند یک صفحه‌ی سفید و نانوشته از هر گونه کمال نظری خالی است و سپس بر اثر تعلق به بدن دارای قوای ادراکی حسی و خیالی می‌شود در واقع این قوا به اعتبار مصاحبت نفس با بدن برای نفس حاصل می‌گردد. در مرحله‌ی بعد نفس با بکار گیری این قوا به کسب مدرکات حسی و خیالی پرداخته و بامطالعه‌ و تکرار آن‌ها آمادگی پیدا می‌کند تا صور عقلی را از عقل فعال دریافت کند. از نظر شیخ در تمام این مراحل هیچ‌گونه تغییری در ذات نفس ایجاد نمی‌شود بلکه فقط اعراضی به آن اضافه می‌گردد. بر اساس تبیین فوق از استکمال نظری نفس و با رویکردی همدلانه می‌توان تلاش‌های شیخ را در دو محور اصلی ادراک داشتن و تشخص نفوس کامل، موفق ارزیابی کرد و مدعی شد که شیخ تصویر نسبتاً منسجمی در این خصوص ارائه می‌کند اما اضطراب و ابهامات کلمات شیخ در مورد نفوس ناقصه و نیز عدم انسجام آراء وی در این باب، مجموعاً تصویر ناهماهنگی را ارائه می‌نماید که تبیین شیخ از نفوس ناقصه و بقای آن‌ها در دو محور ادراک و تشخص بعد از مرگ را ناموفق جلوه می‌دهد و نهایتاً در دام تعطیل و یا تناسخ گرفتار می‌شود.واژگان کلیدی: ابن‌سینا، نفس، عقل، خیال، بقاء، تعطیل، تناسخ، تجرد

چکیده: مسأله عوالم ممکنه و نظام احسناز آن جا شروع می شودکه این جهان، موجد و سبب کافی برای به وجود آمدن می خواهد؛ لایب نیتس، در این باره، اثبات می کند که این جهان، از جواهر فرد، تشکیل شده است وخالق آن داری کمال مطلق است؛ سبب کافی برای به وجود آمدن جهان ما، احسن بودن نظام آن است. در اندیشه طوسی، جهان به دون اثبات خالق خود کفا، به وجود نمی آید و کمال مطلق بودن او،اقتضا می کند جهانی را خلق کند که دارای نظام احسن است. امّا فخر الدّین رازی، با اثبات خالق دارای کمال مطلق برای جهان ما،به امکان خلق هزاران جهان دیگر،پی می برد. لایب نیتساز بحث جوهر فرد، به وجود خالق، پی برد، امّا فخر رازی، از بحث جوهر فرد، به اثبات خلأ و امکان خلق هزاران، جهان، پی برد؛ پس مقصدشان فرق می کند. امّا در بحث اثبات خالق دارای کمال مطلق، لایب نیتس با دو همتای خود، هم زبان و هم مقصد اند. امّا در بحث عوالم ممکنه و نظام احسن،طوسی و لایب نیتس هم مقصد می شوند؛ زیرا هر دو، می خواهند اثبات کنند که کامل مطلق، فقط جهانی دارای نظام احسن، خلق می کند. امّا فخر الدّین رازی مقصد او، این بود که طبق کمال مطلق خالق، امکان دارد، هزاران جهان را خلق شود و احسن بودن یک جهان، لزومی ندارد.